Bệnh Sốt xuất huyết là gì ?

Sốt xuất huyết (SXH) là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus Dengue (phiên âm tiếng Việt đọc là vi rút Đăng). Virus này được truyền bệnh do loài muỗi Aedes aegypticòn được gọi là muỗi vằn đốt từ người bệnh truyền sang cho người lành. Như tên gọi, SXH có 2 triệu chứng điển hình là Sốt và Xuất huyết (hay chảy máu).

Tại sao bệnh sốt xuất huyết lại nguy hiểm ?

Virus Dengue gây giảm lượng Tiểu cầu trong máu. Tiểu cầu là thành phần giúp máu tự đông lại khi thoát ra khi thành mạch làm máu ngừng chảy. Nếu lượng tiểu cầu thấp có thể gây chảy máu không cầm được, nếu chảy máu ở nội tạng bạn có thể bị nguy hiểm đến tính mạng.

Diễn biến và triệu chứng bệnh sốt xuất huyết thế nào ?

Bệnh thường khởi phát một cách đột ngột và tiến triển qua ba giai đoạn là giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục.

Khi bị sốt, bạn cần đi khám để phát hiện kịp thời bệnh sốt xuất huyết

* Giai đoạn sốt:

Trong 1-2 ngày đầu bệnh nhân thường đột ngột sốt rất cao 39-40⁰C.
Triệu chứng thường khó phân biệt với sốt virus thông thường, người bệnh cần được xét nghiệm tìm kháng nguyên virus Dengue (xét nghiệm Dengue NS1 Ag), nếu dương tính thì chẩn đoán xác định là sốt xuất huyết.
Giai đoạn này có thể điều trị tại nhà.

* Giai đoạn nguy hiểm:

Thường xảy ra từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 sau khi bị sốt.
Người bệnh có thể còn sốt hoặc đã giảm sốt
Có thể xuất hiện các triệu chứng xuất huyết như: xuất huyết dưới da (biểu hiện với các nốt xuất huyết rải rác hoặc chấm xuất huyết thường thấy ở mặt trước hai cẳng chân và mặt trong cánh tay, bụng, đùi, mạng sườn hoặc mảng bầm tím), chảy máu cam, chảy máu chân răng.
Nặng hơn có thể chảy máu ở nội tạng như tràn dịch màng phổi, màng bụng, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não…
Cần được theo dõi chặt chẽ, xét nghiệm tiểu cầu hàng ngày để theo dõi, nếu có triệu chứng nguy hiểm cần nhập viện điều trị.

* Giai đoạn hồi phục:

Thường xảy ra từ 1–2 ngày sau giai đoạn nguy hiểm và kéo dài 2-3 ngày.
Người bệnh hết sốt, thể trạng được tốt dần lên, có cảm giác thèm ăn, huyết động ổn định và bắt đầu đi tiểu nhiều.
Xét nghiệm tiểu cầu tăng lên và trở về bình thường.

Với diễn biến lâm sàng qua 3 giai đoạn đã nêu trên, việc theo dõi bệnh nhân chặt chẽ rất cần thiết để có biện pháp xử trí phù hợp theo từng giai đoạn và tiên lượng trước khả năng có thể ảnh hưởng đến người bệnh, nhất là những biến chứng trầm trọng xảy ra.

Bị sốt xuất huyết cần làm các xét nghiệm gì

Ngay khi bạn bị sốt hãy đến cơ sở y tế hoặc liên hệ Phòng khám làm ít nhất 2 xét nghiệm sau:

– Xét nghiệm tìm kháng nguyên virus Dengue (Dengue virus NS1 Ag test): nếu dương tính cho phép chẩn đoán xác định bạn bị sốt xuất huyết.

– Xét nghiệm Công thức máu: để xem số lượng Hồng cầu, Bạch cầu và Tiểu cầu.

Số lượng Hồng cầu để đánh giá bạn có thiếu máu hay không, chỉ số hematocit để đánh giá bạn có mất nhiều nước hay không.
Số lượng Bạch cầu thường không tăng trong bệnh sốt do virus và bạn không cần điều trị bằng kháng sinh; nó chỉ tăng khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn kết hợp.
Số lượng Tiểu cầu để đánh giá nguy cơ bạn bị chảy máu hay không. Bạn cần làm xét nghiệm Công thức máu hàng ngày để đánh giá tiên lượng: nếu tiểu cầu giảm ít bạn có thể tiếp tục điều trị ngoại trú, nếu nó giảm nhiều thì bác sĩ sẽ khuyên bạn nhập viện để điều trị. Khi tiểu cầu tăng lên đến giá trị bình thường thì có nghĩa bạn đã khỏi bệnh.

Ngoài 2 xét nghiệm trên để phục vụ chẩn đoán, bệnh nhân cũng cần làm thêm các xét nghiệm chức năng gan, chức năng thận, xét nghiệm đánh giá nhiễm khuẩn kết hợp để giúp bác sĩ kê đơn điều trị, theo dõi và tiên lượng bệnh.

Tình hình dịch bệnh

Hiện nay, dịch sốt xuất huyết diễn biến phức tạp tại 2 miền Nam, Bắc; đặc biệt tại TP Hà Nội số ca mắc tăng gấp 6-7 lần. Các bệnh viện quá tải, chỉ nhận điều trị nội trú những trường hợp nặng, có dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm. Đa phần bệnh nhân được cho điều trị ngoại trú và xét nghiệm hàng ngày để theo dõi. Bệnh sốt xuất huyết chưa có vắc-xin để phòng bệnh và thuốc đặc hiệu để điều trị. Diễn biến lâm sàng với triệu chứng bệnh lý khá đa dạng và chuyển biến nhanh từ nhẹ sang nặng. Mức độ bệnh tiến triển từ sốt xuất huyết thông thường sang sốt xuất huyết nặng không lường trước được. Theo các chuyên gia y tế đối với sốt xuất huyết thể nhẹ có thể điều trị ngoại trú nhưng cần có sự theo dõi chặt chẽ của thầy thuốc để nhập viện kịp thời khi có diễn biến nặng.

Bệnh Sốt xuất huyết là gì ?